Panxoliñas

Panxoliñas / Cartografías Sensibles

Detalles do proxecto

<br />

Os Cantos de Reis eran inicialmente cousa de homes que, acompañados por gaiteiros e algún instrumento de percusión, cantaban e tocaban polas casas no Nadal. Foi a mestra Doña Lola a encargada de ensinar as panxoliñas ás rapazas de Vincios. Tanto no Nadal como en Reis, as mozas cantaban polas casas co ánimo de recibir algún agasallo.

XA NACEU O NENO XESÚS

Xa naceu o Neno Xesús,
toquen as gaitas e os pandeiros.
Xa naceu o Neno Xesús,
cantade todos a nova luz.
Dende fai máis de dous mil anos
agardamos tan grande ben.
Xa naceu o Neno Xesús.
Cantade todos a nova luz.
Como berce ten unhas pallas,
como casa ten un portal,
como berce ten unhas pallas,
o Redentor da humanidade.
Xa naceu o Neno Xesús,
toquen as gaitas e os pandeiros.
Xa naceu o Neno Xesús,
cantade todos a nova luz.
¡Ai que neno tan xeitosiño,
ai que branco e pequeniño,
ai que neno máis xeitosiño,
o Neno Xesús de Belén!
Xa naceu o Neno Xesús,
toquen as gaitas e os pandeiros.
Xa naceu o Neno Xesús,
cantade todos a nova luz.

O CARAPUCHIÑO

Vinde ver ó neno
que está deitadiño
e acurrucadiño ó pé dos seus pais.
Máncano as pallas,
en que está deitado,
e os nosos pecados,
aínda os mancan máis.
O meniño pequeniño
entre unhas pallas
se ve como el é tan pequeño
aínda non se ten de pé.
¡Ai que neno,
ai que neniño,
ai que ganiñas me dan
de comerlle a cara a bicos
de gordo e branco que está! (bis)
Víndenos abrir a porta,
sacádenos desta xeada,
e bicarémolo neno,
nunha camiña de pallas.

CON UN SOMBREIRO DE PALLAS

Con un sombreiro de pallas
un galego ó portal foi.
Con un sombreiro de pallas
un galego ó portal foi,
mentres adoraba ó neno,
comeulle o sombreiro o boi.

VIVA O VENTO

Vento vai,
vento ven
vento de Nadal,
que nos trae o vello son
do verde piñeiral.
¡Ei!
Vento vai,
vento ven
vento de Nadal,
que fai ás vellas soñar
xunto ó lume do lar.
¡Ai, que bonito é,
o tempo aquel
en que todos lle cantan
ó neno de Belén!
¡Ei!
Vento vai,
vento ven
vento de Nadal,
que a todos fai recordar
os anos de rapaz.
Entre a neve e o frío
polo longo camiño
vai un probe velliño
apoiado nun bastón,
mentres nun asubío
que lle trae o ventiño,
acórdalle ó ventiño
que de neno cantou:
Vento vai,
vento ven
vento de Nadal,
que fai ás vellas soñar
xunto ó lume do lar.
E entón o noso vello
ven vindo cara á aldea
na hora en que alumea
e brilla un fogo en cada lar,
e neste aire de festa,
detrás de cada porta,
hai unha mesa posta
mentres se escoita cantar:
Vento vai,
vento ven
vento de Nadal,
que a todos fai recordar
os anos de rapaz.

CANTADE MOCIÑOS

Cantade mociños e mozas tamén,
que Deus esta noite naceu en Belén.
Enriba das pallas, está o noso Rei
¡qué pequerrechiño! ¡qué bonito é!
Qué alegría se respira
nesta noite venturosa
como o corazón nos brinca
cando o neno Deus recorda.
Tocan gaitas e pandeiros,
e chifres castañolas,
facendo en vilas e aldeas
unha barullada tola.
Contade mociños e mozas tamén,
que Deus esta noite naceu en Belén.
Enriba das pallas, está o noso Rei
¡qué pequerrechiño! ¡qué bonito é!

BAIXA LOUREIRO

Na porta chama un neno
máis fermoso co mesmo sol
dille que pase logo
para entrar en calor.
Que quente pronto o corpiño
e coma papas de arroz.
Na porta chama un neno
máis fermoso co mesmo sol.

Baixa, baixa loureiro,
e dáme un ramalliño,
que hai que afumar chourizos
para o meniño.
Baixa, baixa loureiro,
e dame un ramalliño,
que hai que afumar chourizos,
para o meniño para o meniño.

CANTOS DE REIS

De Oriente saen tres Reis
e os tres en compañía
con tres cabalos fermosos
que relocen coma o día.
E os tres que neles ían
coma o sol de mediodía
non preguntan por pusada
e menos por compañía.
Preguntan polos partais
onde o Cristo ninguén vía.
Os viu o Rei Herodes
do palacio onde facía
e os mandou chamar
que preguntarlles quería:
¿A onde van os tres Reis?
¿a onde levan a súa guía?
Imos adorar a un Rei.
Rei de toda a monarquía
que o pariu unha raíña
chamada Virxe María.

Camiñan para Belén
máis de noite que de día.
Levan por capitana
unha estrela que os guía.

Cando a Belén chegaron
a estrela se metía.
Viron ó Neno Xosé
no colo de María.
Fixeron gran reverencia
á Sagrada María
ó neno e a San Xosé
e á súa compañía.
Uns ofrecéronlle ouro
outros incenso e mirra.
Os pastores ofrecéronlle
os años que tiñan.

Estando nestas razóns
de pracer e alegría
baixou unha voz do ceo
que un anxo lles dicía:
'Non vaian por onde Herodes
que de envexa morría.
Vaian por outros camiños
que as súas terras chegarían'

Témo-los Reis cantados.
Pedímo-lo galardón
porque neste sitio están
señores de moito don.

Agora por despedida
agora por derradeira
agora por despedida
tocaremos a muiñeira.

VV.AA. Contos e lendas da parroquia de Vincios. Asociación de veciños 'Galiñeiro de Vincios'

Cartografías